Podstawowy Rachunek Płatniczy – miał być darmowy, a jaki jest?

Dlaczego Podstawowy Rachunek Płatniczy znalazł się w ofertach banków?
W 2014 r. Bank Światowy opublikował raport, z którego wynikało, że ponad 22 proc. Polaków nie ma konta w banku. Jak możesz się domyślać większość stanowiły osoby starsze, które po prostu nie chcą korzystać z bankowości online. Opłaty wolą regulować w okienku, nie dlatego że nie mają dostępu do usług bankowości internetowej, ale dlatego że nie chcą z nich korzystać.
Niestety uplasowało to nas wśród najmniej ubankowionych krajów Wspólnoty, co nie spodobało się UE. By przeciwdziałać wykluczeniu finansowemu, Parlament Europejski uchwalił Dyrektywę w sprawie porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi, przenoszenia rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego i zobowiązał wszystkie kraje unijne do jej wdrożenia.
Polski rząd przyjął odpowiednią ustawę w lutym 2017 roku, a na jej mocy zobligował banki do wprowadzenia w swojej ofercie Podstawowego Rachunku Płatniczego. Dał im na to 18 miesięcy. 8 sierpnia 2018 roku w ofercie wszystkich banków pojawiły się Podstawowe Rachunki Płatnicze.
Podstawowy Rachunek Płatniczy – co to takiego?
Podstawowy Rachunek Płatniczy to po prostu proste, darmowe konto bankowe z przejrzystymi zasadami. Ma zapewniać darmowy dostęp do podstawowych czynności bankowych. Jakich? Niestety ich zakres jest ograniczony. Osoby korzystające z tego konta będą mogły:
- wypłacać pieniądze w bankomatach, w placówkach banku oraz w terminalach płatniczych – jeśli zostanie zawarta stosowna umowa,
- dokonywać w Polsce i na terytorium UE transakcji płatniczych (przy użyciu karty lub przez Internet),
- wykonywać przelewy,
- korzystać ze zleceń stałych i poleceń zapłaty.
W Informacji o zasadach dostępu do Podstawowego Rachunku Płatniczego wydanej przez Komisję Nadzoru Finansowego możemy przeczytać, że rachunek umożliwi:
- otrzymywanie wpływów z tytułu dochodów lub świadczeń,
- opłacanie rachunków,
- nabywanie towarów i usług (także przez internet), w tym za pośrednictwem polecenia zapłaty, polecenia przelewu oraz za pomocą karty płatniczej (z wyłączeniem kart kredytowych).
Jak widać lista usług oferowanych w ramach tego konta jest ograniczona.
Jakie usługi będą darmowe w Podstawowym Rachunku Płatniczym?
Choć konto szumnie reklamowano jako darmowe, to nie jest to do końca prawda. W ustawie pojawiła się lista darmowych usług, za które banki nie mogą pobierać żadnych opłat.
Za co banki nie będą pobierać opłat w przypadku Podstawowego Rachunku Płatniczego:
- otworzenie i prowadzenie konta,
- wpłaty i wypłaty w bankomatach i wpłatomatach banku,
- za wydanie i obsługę karty debetowej,
- pięć wpłat i wypłat w bankomatach innych banków w Polsce,
- pięć przelewów w miesiącu (w tym zleceń stałych).
Za co banki mogą pobrać opłaty:
- za szósty i kolejny przelew w miesiącu,
- za szóstą i kolejną wpłatę lub wypłatę w bankomatach innych banków,
- za przelewy zagraniczne.
Zgodnie z ustawą opłaty nie mogą być wyższe od opłat najczęściej stosowanych przez danego dostawcę przez ostatnie 12 miesięcy w odniesieniu do transakcji tego typu.
Kto może otworzyć Podstawowy Rachunek Płatniczy?
W ustawie mówi się o tym tak:
Podstawowy rachunek płatniczy jest przeznaczony dla konsumentów, dla których żaden dostawca (…) , w ramach działalności wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie prowadzi innego rachunku płatniczego w walucie polskiej umożliwiającego wykonywanie transakcji, o których mowa w ust. 3.
Co to oznacza? Tyle, że konto możesz otworzyć, jeśli nie masz rachunku w innym banku lub SKOK-u. Ci, którzy posiadają konto osobiste i chcieliby je zamienić na Podstawowy Rachunek Płatniczy, muszą najpierw zrezygnować z dotychczasowych usług.
Czy warto otworzyć Podstawowy Rachunek Płatniczy?
Myślę, że dla osób, które już korzystały z usług bankowości, otwarcie tego rachunku nie będzie dobrą decyzją.
Dlaczego? Pamiętajmy, że liczba funkcjonalności i darmowych usług jest w nim bardzo ograniczona. Korzystnym rozwiązaniem może okazać się założenie zwykłego rachunku osobistego w ofercie promocyjnej. W zależności od promocji, możesz otrzymać nawet kilkaset złotych w skali roku za korzystanie z konta oraz karty płatniczej.
Dla kogo zatem Podstawowy Rachunek Płatniczy będzie dobrym rozwiązaniem? Myślę, że zgodnie z przesłankami, które przyświecały UE w tworzeniu dyrektywy, to rachunek dla osób starszych, które do tej pory nie miały konta w banku, mają wobec niego niewielkie wymagania i nie będą z niego zbyt często korzystały.
Co prawda, bezwarunkowo darmowe rachunki były dawno dostępne w ofercie banków, np. Nest Konto w Nest Banku. Niestety, starsze osoby nie chcą powierzać swoich pieniędzy nieznanym im instytucjom, a w tych istniejących od lat, takie konta pojawiły się stosunkowo niedawno. Darmowe konta znajdziemy między innymi w ofertach PKO BP – konto za zero – oraz Pekao SA – konto przekorzystne.