Jak zarabiać w młodym wieku?

Czy to w ogóle jest legalne?
Oczywiście! Jeszcze do niedawna zatrudnione mogły być osoby powyżej 16 roku życia, jednak od 2018 roku obowiązują przepisy umożliwiające podjęcie pracy już piętnastolatkom. Oznacza to, że już w tym wieku możesz zostać zatrudniony w oparciu o umowę o pracę. Ale legalnie mogą pracować także osoby, które ukończyły 13 lat!
Aby zostać w ten sposób zatrudnionym, należy spełnić kilka warunków:
- mieć ukończoną 8-letnią szkołę podstawową
- posiadać zaświadczenie lekarskie określające zdolność do pracy
- praca jest elementem jego przygotowania zawodowego, lub należy do tzw. prac lekkich i nie zagraża jego zdrowiu fizycznemu lub psychicznemu (np. wykluczona mogłaby być tutaj praca grabarza, która mogłaby być zbyt obciążająca psychicznie)
- praca nie utrudnia wykonywania obowiązków szkolnych
- nie może być to tzw. praca wzbroniona (określana przez Radę Ministrów), chyba, że stanowi element przyuczenia do zawodu (np. szkoła wojskowa).
A co z młodszymi? Na szczęście dla nich również ustawodawca przewidział kilka możliwości.
Żeby pracować mając 13 i 14 lat, trzeba spełnić kilka warunków:
- mieć zgodę rodzica lub prawnego opiekuna
- mieć zgodę inspektora pracy
- być zatrudnionym w oparciu o umowę zlecenie lub dzieło
- pracować maksimum 6 godzin dziennie
- być zatrudnionym tylko w firmie prowadzącej działalność z zakresu kultury, sportu i reklamy.
Są oczywiście przypadki dużo młodszych pracujących nieletnich (np. w serialach telewizyjnych czy spotach reklamowych). Wówczas w imieniu takich osób umowę zawierają prawni opiekunowie, a czas pracy nie może przekraczać 6 godzin na dobę.
Opcje pracy dla 13, 14, 15, 16 i 17-latków
Po tym, co napisałam wyżej, można odnieść wrażenie, że mało jest takich prac, które może wykonywać nastolatek, ale to nieprawda. Dzisiejsza technologia umożliwia nieletnim podjęcie czasem bardzo ciekawych i rozwojowych zleceń!
Restauracje i kawiarnie
To oczywisty wybór, który często jest pierwszą rozważaną przez nieletnich opcją. Atrakcyjną głównie sezonowo, ale też weekendowo, jako forma dorobienia sobie do kieszonkowego. Zarobki kelnera/kelnerki mogą się wahać pomiędzy 15 zł a 20 zł za godzinę brutto, jednak nie zapominaj o napiwkach.
Opieka nad dziećmi
To praca podejmowana głównie przez dziewczęta, ale bardzo popularna. Szczególnie w wakacje opcje się rozszerzają do całodobowej opieki nad dziećmi np. podczas wakacji z rodziną.
Sprzątanie, mycie okien
To całkiem dobra opcja, szczególnie, że rynek usług sprzątających stał się bardzo popularny. Dziś spora część mieszkańców miast korzysta z usług firm lub osób sprzątających. Zarobki też są niezłe: 20 zł – 30 zł netto za godzinę.
Sprzedaż na Allegro
To opcja dla osób lubiących polować na niezwykłe okazje. Sprowadza się do „taniej kupić, drożej sprzedać”, ale potrafi przynieść całkiem spore dochody. Wymaga polowania na przedmioty z unikatowych aukcji i sprzedaż ich za wyższą cenę (np. stare meble, płyty winylowe, pamiątki). Możesz też rozważyć sprzedaż własnych produktów (rękodzieło, koszulki z nadrukiem, kubki itp.).
Supermarket
Nie chodzi tylko o pracę na kasie, ale także o inwentaryzację towaru, merchendising, czy magazyn. Często możesz spotkać też młode osoby w roli hostess podczas promocji. Zarobki na takich stanowiskach to średnio 15 zł netto za godzinę.
Ankiety
Możesz znaleźć pracę np. jako ankieter, przeprowadzając ankiety w miejscach publicznych, ale możesz też sam wypełniać ankiety w różnych serwisach. Sprawdziliśmy, ile można zarobić wypełniając ankiety.
Pisanie tekstów (copywriting)
Jeśli masz smykałkę do pisania, doskonałą pracą może się dla ciebie okazać pisanie tekstów na zlecenie. A uwierz mi, zleceń tego typu w sieci jest mnóstwo! Praca doskonała dla osób lubiących siedzieć w domu, pisać oraz wiążących swoją przyszłość np. z pracą w agencji reklamowej. Tutaj możesz zobaczyć, gdzie najlepiej szukać zleceń.
Statystowanie
Praca idealna dla osób lubiących nowe wyzwania. Praca na planie to zazwyczaj ogromna przygoda, ale warto też pamiętać, że w głównej mierze opiera się na długim czekaniu. Może zdarzyć się tak, że będziesz czekać 6 godzin, by na chwilę pojawić się przed kamerą. Ale za to wynagrodzenie jest dość atrakcyjne: 100 zł za dzień zdjęciowy dla statysty, a aż 500 zł dla epizodysty (mała rola mówiona). Warto też rozważyć wszystkie seriale paradokumentalne, w których za rolę można zarobić kilka tysięcy złotych!
Projektowanie graficzne
Ilustracje, projektowanie ulotek i materiałów reklamowych, identyfikacja wizualna, projektowanie stron internetowych czy robienie grafik na potrzeby social mediów. Opcji jest mnóstwo! Wystarczy dobry program graficzny i twoje umiejętności! Zleceń możesz szukać na stronach dla freelancerów, które opisałam w tym tekście.
Fotografia
Jeśli masz talent do fotografii i dysponujesz sprzętem, możesz rozpocząć działalność w tym zakresie – sesje zdjęciowe, reportaże rodzinne, uroczystości. Najlepiej jednak, żebyś miał portfolio, by przyciągnąć nowych klientów, dlatego zacznij od robienia zdjęć swoim znajomym i rodzinie. Dla przykładu: sesja narzeczeńska to zarobek nawet rzędu 2000 zł!
Inne możliwości
Warto też rozważyć inne możliwości, jak praca w kinie, asystent biurowy, wyprowadzacz psów. Dla osób, których konikiem są gry, świetna może się okazać praca testera gier (brzmi jak marzenie). Popularnością cieszą się też prace korektorskie, oraz korepetytorskie.
Zawsze możesz też zostać pomocnikiem sąsiadów: kosić trawę, pielęgnować ogródek, robić zakupy, wyprowadzać psy. To wszystko prace, które pomogą Ci uzyskać większą samodzielność finansową oraz pozwolą budować ci doświadczenie zawodowe. Powodzenia!