Wokół pracy nauczycieli narosło wiele mitów, m.in. ten, że mało pracują i dużo zarabiają. Niestety, praca 20 godzin tygodniowo to jedynie pobożne życzenie. 18 godzin nauczyciele poświęcają na prowadzenie lekcji, a 2 godziny na zajęcia dodatkowe dla uczniów.
Nikt jednak nie liczy, ile czasu pochłania im przygotowanie się do zajęć, sprawdzanie testów czy wywiadówki. Darmowe wycieczki, których tak wielu im zazdrości, to też tak naprawdę praca 24 godziny na dobę, za którą nie dostają ani złotówki. Na ile w zamian za to mogą liczyć?
Od czego zależą zarobki nauczycieli?
Jest wiele czynników decydujących o wysokości pensji nauczyciela. Do najważniejszych z nich należą:
- poziom wykształcenia,
- stopień awansu zawodowego,
- region zatrudnienia,
- dodatki do pensji.
Niestety, jak na budżetówkę przystało, system wynagradzania nauczycieli jest dość skomplikowany. Na ich pensje składają się wynagrodzenie zasadnicze i dodatki. Progi minimalnego wynagrodzenia zasadniczego są ustalane co roku przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i obejmują wszystkie osoby pracujące w szkołach publicznych.
Na jakie dodatki do pensji może liczyć nauczyciel?
- Dodatek motywacyjny
- Dodatek funkcyjny
- Dodatek za pracę w trudnych warunkach
Wszystkie z wymienionych są określone w Karcie Nauczyciela. Niestety, choć mogą je dostać wszyscy, to w praktyce otrzymują tylko niektórzy, a ich wysokość jest uzależniona od hojności samorządów.
Ile zarabiają nauczyciele?
Wynagrodzenie podstawowe
W 2018 roku minimalne wynagrodzenie zasadnicze wynosi od 1 533 do 3 149 zł brutto. Na najwyższą pensję mogą liczyć nauczyciele dyplomowani z tytułem zawodowym magistra i przygotowaniem pedagogicznym, nauczyciel mianowany z takim samym wykształceniem dostanie już 2 681 zł, nauczyciel kontraktowy – 2 361 zł, a stażysta – 2 294 zł. Najmniej otrzyma stażysta bez odpowiedniego wykształcenia – 1 533 zł.
W tabeli zarobków poniżej znajdziesz szczegółowe dane dotyczące wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego obowiązujących od dnia 1 stycznia 2017 r.
Tabela wynagrodzeń nauczycieli
| POZIOM WYKSZTAŁCENIA | STOPNIE AWANSU ZAWODOWEGO | |||
| NAUCZYCIEL STAŻYSTA | NAUCZYCIEL KONTRAKTOWY | NAUCZYCIEL MIANOWANY | NAUCZYCIEL DYPLOMOWANY | |
| Tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym | 2 294 zł | 2361 zł | 2 681 zł | 3 149 zł |
| Tytuł zawodowy magistra bez przygotowania pedagogicznego, tytuł zawodowy licencjata (inżyniera) z przygotowaniem pedagogicznym | 2 019 zł | 2 069 zł | 2 336 zł | 2 742 zł |
| Tytuł zawodowy licencjata (inżyniera) bez przygotowania pedagogicznego, dyplom ukończenia kolegium nauczycielskiego lub nauczycielskiego kolegium języków obcych | 1 782 zł | 1 825 zł | 2 050 zł | 2 397 zł |
| Pozostałe wykształcenie | 1 533 zł | 1 568 zł | 1 746 zł | 2 032 zł |
Źródło: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2017 r.
Zarobki uzyskane z dodatków
Oczywiście, wynagrodzenie podstawowe, to nie całość kwoty trafiającej na konta nauczycieli. Do pensji wliczane są jeszcze dodatki. O jakich kwotach mówimy?
Dodatek motywacyjny może wynieść nawet 50 proc. pensji zasadniczej, dodatek za pracę w szkole specjalnej również 50 proc., a dodatek funkcyjny dla wychowawcy od 1 do nawet 20 proc. Nauczyciele, jak wszyscy pracownicy sfery budżetowej, otrzymują również trzynastki. Niestety, te liczby nie mają żadnego przełożenia na rzeczywistość.
Jak mówią pracownicy szkół, otrzymują je rzadko i najczęściej w najniższej możliwej kwocie. Potwierdzają to dane zebrane przez portal wynagrodzenia.pl. Wynika z nich, że mediana wynagrodzenia na tym stanowisku wynosi 3 387 zł brutto, co na rękę daje 2 427 zł. Co więcej, 25 proc. nauczycieli zarabia mniej niż 2 697 zł brutto, czyli 1 946 zł netto, a tylko 25 proc. powyżej 4 168 zł brutto, czyli na rękę 2 971 zł. Trzeba wziąć jednak pod uwagę to, że w tej najlepiej opłacanej grupie są również dyrektorzy szkół.
Jakie świadczenia pozapłacowe otrzymują nauczyciele?
W przeciwieństwie do pracowników korporacji nauczyciele mogą liczyć na niewiele. Jak wynika z raportu przygotowanego przez Sedlak & Sedlak, 14 proc. nauczycieli może otrzymać fundusze na wybrane przez siebie szkolenie, a 10 proc. może liczyć na dofinansowanie nauki i ubezpieczenie na życie/NNW. Niestety, raczej mogą zapomnieć o prywatnej opiece medycznej, kartach sportowych czy służbowych telefonach i laptopach.
Jak widać, narzekania nauczycieli na niskie pensje i ciągłe protesty nie są bezpodstawne. Wynagrodzenia zasadnicze na tle innych osób z wykształceniem wyższym są bardzo niskie i poziomu tego nie wyrównują nawet liczne dodatki. Różnica sięga aż 25 proc. Statystyki te nie dotyczą jednak tylko polskich nauczycieli. Jedynie pensje francuskich i belgijskich nauczycieli są bowiem wyższe od pensji podobnie wykształconych osób, które pracują w innym zawodzie.