Franczyza to sposób prowadzenia działalności polegający na współpracy dwóch niezależnych przedsiębiorstw. Franczyzobiorca zobowiązuje się przestrzegać zasad funkcjonowania firmy ustalonych przez franczyzodawcę. Jednocześnie ma prawo posługiwać się nazwą, znakiem towarowym, wykorzystywać wiedzę i doświadczenie franczyzodawcy. Umowa franczyzowa nakłada obowiązek ponoszenia stałych opłat względem franczyzodawcy, a także przestrzegania obowiązujących w sieci standardów funkcjonowania.
Franczyza pomysłem na własny biznes
Franczyza jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które myślą o założeniu własnej działalności, ale nie mają pomysłu na biznes. Franchising to inaczej działalność na licencji franczyzowej, czyli specyficzny i charakterystyczny system sprzedaży. Oznacza to ścisłą współpracę z partnerem biznesowym, choć oba przedsiębiorstwa stanowią podmioty niezależne finansowo i prawnie. Umowa franczyzowa określa dokładnie obowiązki i prawa franczyzobiorcy, umożliwia prowadzenie działalności pod znakiem towarowym franczyzodawcy i na zasadach przez niego ustalonych – to tzw. udzielenie licencji. Umowa tworzona jest na zasadzie swobody umów, dlatego może być dowolnie konstruowana. Ważne, aby zawierała uściślenie prawa i obowiązków obu stron, a także wskazywała sposoby rozwiązania i ewentualne przyczyny zerwania porozumienia.
Warunki franczyzy
Warunkiem uzyskania licencji franczyzy jest zobowiązanie się do prowadzenia przedsiębiorstwa na zasadach określonych przez franczyzodawcę. Franczyzobiorca musi również pamiętać o zachowaniu określonych standardów i liczyć się z możliwością kontroli ze strony partnera biznesowego. Nieprzestrzeganie ustalonych zasad skutkuje nawet odebraniem licencji. Własny biznes na zasadach franczyzy to także konieczność ponoszenia stałych opłat oraz wniesienia opłaty wstępnej. Wadą tego rozwiązania może okazać się też brak możliwości tworzenia własnej marki oraz to, iż umowa zawierana jest na czas określony, więc franczyzodawca może jej nie przedłużyć.
Oferta franczyzy ma też swoje zalety – przede wszystkim pozwala korzystać z wiedzy i doświadczenia franczyzodawcy, a także ze sprawdzonego modelu biznesowego. Taki sposób prowadzenia biznesu daje większe poczucie bezpieczeństwa, gwarantuje również wsparcie ze strony partnera biznesowego. Pomoc może polegać na znalezieniu dogodnej lokalizacji, wsparciu w prowadzeniu firmy lub organizacji szkoleń. Franczyzobiorca korzysta także z usług sprawdzonych dostawców, z którymi współpracuje franczyzodawca.
Rodzaje franczyzy i pakiet franczyzowy
Franczyzodawca dostarcza franczyzobiorcy cały pakiet dokumentów, wśród których znajduje się znak towarowy, podręcznik operacyjny, a także tzw. know-how, czyli cała wiedza obejmująca m.in. stosowane technologie. Przekazywane informacje dotyczą opisu systemu, wzorów umów, procedur, wykazu wyposażenia itp. Decydując się na system franczyzowy, warto pamiętać, że istnieje kilka rodzajów tego typu współpracy:
- ze względu na rodzaj działalności – franczyza dystrybucyjna oraz usługowa,
- ze względu na rodzaj know-how – franczyza dystrybucji produktu i franczyza koncepcji działalności,
- ze względu na sposób organizacji systemu – franczyza bezpośrednia, wielokrotna i masterfranczyza.
Franczyza umożliwia szybkie rozpoczęcie prowadzenia biznesu, bez poświęcania czasu na niezbędne formalności. Tego rodzaju działalność pozwala zminimalizować ryzyko – firmy prowadzone na zasadzie franczyzy rzadziej upadają, mają już odpowiednią renomę.