Od 2020 roku dotychczas stosowana stopa procentowa WIBOR nie będzie mogła być używana do ustalania oprocentowania na skutek rozporządzenia unijnego BMR, narzucającego inne zasady ustalania tego rodzaju parametrów rynkowych. W związku z tym stopy procentowe takie jak LIBOR czy EURIBOR mogą jeszcze bardziej zyskać na znaczeniu. Już teraz są to podstawowe wyznaczniki wysokości oprocentowania udzielanych kredytów i depozytów bankowych na terenie strefy euro.
Co to jest EURIBOR? Referencyjna stopa procentowa
Do najpopularniejszych stóp procentowych zaliczyć można WIBOR, WIBID, LIBOR i właśnie stopę EURIBOR (ang. Euro Interbank Offered Rate). Aby zrozumieć sposób jej działania i znaczenie, należy zacząć od tego, że jest to stopa referencyjna. EURIBOR dotyczy operacji otwartego rynku, które dokonywane są na rynku międzybankowym. Charakterystyczną cechą referencyjnych stóp procentowych banków centralnych (w tym Europejskiego Banku Centralnego współpracującego z bankami centralnymi państw Wspólnoty, a także niektórych banków centralnych na świecie) jest to, że pochodzą one z publicznie dostępnego źródła i mogą być weryfikowalne przez obydwie strony transakcji. Decyduje o tym dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 25 listopada 2015 roku.
Kto wylicza stopę referencyjną EURIBOR?
Stopa procentowa EURIBOR służy do wyznaczania oprocentowania depozytów pieniężnych i kredytów w strefie euro oraz w trzech państwach do niej nienależących – Norwegii, Szwajcarii i Islandii. W procesie wyznaczania stopy mogą brać udział banki centralne strefy euro, jak i banki centralne powyższych państw spoza strefy. Za wyliczanie stóp i publikację wyników odpowiedzialna jest Europejska Federacja Bankowa. W każdym dniu roboczym aktualna stawka EURIBOR publikowana jest o godzinie 11 czasu środkowoeuropejskiego. Notowania EURIBOR za darmo i w łatwy sposób można sprawdzić przez internet.
EURIBOR – sposób działania
Stopa EURIBOR opracowywana jest jako średnia arytmetyczna wielkości oprocentowania podawanych przez banki działające na rynku międzybankowym strefy euro – z danych odrzuca się 15% najniższych i najwyższych wartości. Wartości te dotyczą wysokości oprocentowania, po której dany bank byłby skłonny pożyczyć kapitał innemu bankowi. Powyższy aspekt odzwierciedla subiektywny i rynkowy charakter ustalania stopy procentowej EURIBOR. Jeżeli wysokość tej stopy podnosi się, następuje zauważalna reakcja w postaci wzrostu cen kredytów (gotówkowych, hipotecznych, dla firm itp.). Analogicznie, gdy stopa spada, kredyty stają tańsze. Jak więc widać, z jednej strony EURIBOR jest wskaźnikiem rynkowym, z drugiej zaś ma bezpośrednie przełożenie na rynek kredytów i depozytów na terenie strefy euro i wymienionych wcześniej państw. Co za tym idzie, pośrednio wpływa nawet na takie aspekty jak rozwój gospodarczy, dostępność kredytów, dobrobyt obywateli itd.
Rodzaje stopy EURIBOR
Stopa procentowa EURIBOR ma wiele wariantów ze względu na okres kredytowania. Jest obliczana dla różnych okresów, a do najpopularniejszych wariantów zaliczyć należy:
- EURIBOR 1M – kredyt na 1 miesiąc,
- EURIBOR 2M – kredyt na 2 miesiące,
- EURIBOR 3M – kredyt na 3 miesiące,
- EURIBOR 6M – kredyt na 6 miesięcy,
- EURIBOR 9M – kredyt na 9 miesięcy,
- EURIBOR 1Y – kredyt na jeden rok.
Jakie znaczenie mają poszczególne wartości?
Przykładowo, jeżeli wysokość stopy EURIBOR 3M jest dużo niższa od wysokości stopy EURIBOR 6M, to może to oznaczać, że:
- banki oceniają, że ryzyko kredytowe jest niższe dla kredytów udzielanych na 3 miesiące niż ryzyko w przypadku kredytów z okresem spłaty wynoszącym pół roku;
- banki traktują okres 3 kolejnych miesięcy jako „bezpieczny” – mówi to wiele o przewidywaniach co do sytuacji gospodarczej na obszarze UE i na świecie w tym czasie oraz okresie po nim;
- potencjalnie banki czują się niepewnie wobec sytuacji rynkowej w dłuższym horyzoncie czasowym, czyli po upływie pół roku.