[Aktualizacja grudzień 2020 r.]
Ceny prądu są w Polsce na dość wysokim poziomie, jednak najwyższe koszty w Europie ponoszą mieszkańcy Danii czy Niemiec. Aby obniżyć rachunki za prąd dobrym wyborem jest zakup sprzętów energooszczędnych, które zużywają rocznie nawet ponad połowę mniej energii od tych zwykłych. Takie sprzęty są oznaczone symbolami A+, A++, A+++ itp. Są droższe niż sprzęty bez tych oznaczeń, ale już nawet po roku możesz odczuć różnicę w wysokości rachunku za prąd i różnica cenowa sprzętu sama Ci się zwróci. Skupmy się jednak na prądzie – ile kosztuje energia elektryczna i co warto o niej wiedzieć?
Co to jest 1 kWh?
Zacznę od wyjaśnienia, czym jest 1 kWh, czyli jednostka miary, która widnieje na każdym rachunku za prąd oraz na stronie każdego dostawcy energii. Otóż 1 kWh to inaczej kilowatogodzina – jednostka pomiarowa energii elektrycznej, pracy oraz ciepła. Wskazuje na ilość zużytego prądu przez urządzenie działające z mocą 1 kW w ciągu godziny.
1 kWh = kilowatogodzina = ilość energii zużytej przez urządzenie o mocy 1 000 watów w czasie godziny |
Jak obliczyć zużycie energii przez urządzenie?
Przyjmijmy, że chcesz skorzystać z golarki elektrycznej. Jej moc wynosi 1 000 W, a czas jaki przeznaczysz na golenie to 10 minut.
- 1 000 W = 1kW
- 10 minut = 1/6 h1 kW x 1/6 = 0,16 kWh – tyle energii elektrycznej zużyjesz podczas golenia!
Dzięki możliwości konfiguracji stawki za 1kWh, możesz monitorować koszt zużycia prądu przez dane urządzenie elektryczne.
Na wyświetlaczu miernika znajdziesz również informacje o czasie pomiaru, napięciu sieci, poborze prądu czy współczynniku mocy.
W ten sposób łatwo znaleźć „winowajców”, czyli sprzęty zużywające największą ilość energii elektrycznej (także w czasie czuwania).
Taryfy prądu – którą wybrać?
Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów taryfy prądu. Dla gospodarstw domowych przeznaczona jest taryfa G. Z informacji prezentowanych przez Urząd Regulacji Energetyki (URE) wynika, że z grupy taryfowej G skorzystało na koniec grudnia 546 867 odbiorców, a łącznie liczy ona ok. 15,6 mln. Jest to najliczniejsza grupa taryfowa. Możesz skorzystać z kilku jej rodzajów.
- Taryfa G11 – taryfa jednostrefowa, charakteryzująca się jednakową stawką za prąd bez względu na godzinę oraz dzień tygodnia. Określana jest również jako taryfa uniwersalna lub całodobowa. Nie ma więc znaczenia, w jakich godzinach oraz dniach korzystać z prądu – cena za energię i jej pobór zawsze będzie taka sama.
- Taryfa G12 – taryfa dwustrefowa, której cena uzależniona jest od godziny poboru energii. Doba podzielona jest na dwie strefy czasowe, z których każda ma swoją określoną stawkę cenową. Najczęstszy podział to godziny 13.00-15.00 oraz 22.00-6.00 (taryfa nocna, niższa stawka) i 6.00-13.00 oraz 15.00-22.00 (taryfa dzienna, wyższa stawka).
- Taryfa G12W – taryfa dwustrefowa, podobna do taryfy G12, z tą różnicą, że niższa stawka obowiązuje nie tylko w nocy i w godzinach 13.00-15.00, ale również w weekendy oraz dni świąteczne. Najczęściej niższe opłaty obowiązują dodatkowo od godz. 22.00 w piątki do godz. 7.00 w poniedziałki.
- Taryfa G11P/ G11E – taryfa przedpłacona, inaczej prepaid. By zacząć z niej korzystać, należy mieć licznik przedpłatowy. Zakup prądu odbywa się z góry – za pomocą przelewu, telefonu lub energomatu. Możesz więc wykorzystać tyle prądu, ile zakupiłeś i doładowywać go w dowolnym momencie.
Czy można samodzielnie wybrać sprzedawcę prądu?
Jeśli stoisz przed wyborem dostawcy prądu, musisz zwrócić uwagę na szereg czynników. Przede wszystkim pamiętaj, że możesz kupować energię elektryczną od wybranego przez Ciebie sprzedawcy prądu na zasadzie TPA (Third Party Access), czyli możliwości dostępu stron trzecich.
Zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady masz prawo zakupu energii elektrycznej od dowolnie wybranego sprzedawcy. Ustawa o Prawie Energetycznym przewiduje również sprzedawców z urzędu. Co to oznacza? Sprzedawca z urzędu to przedsiębiorstwo mające koncesję na obrót prądem i jest ono automatycznie przydzielane danemu gospodarstwu domowego. Możesz skorzystać z jego usług lub zdecydować się na innego dostawcę.
Sprzedawca z urzędu jest członkiem tej samej grupy kapitałowej, co lokalny dystrybutor prądu (OSD).
Sprzedawca z urzędu | Operator Systemu Dystrybucyjnego |
ENEA SA | ENEA Operator |
ENERGA SA | ENERGA Operator |
PGE Obrót | PGE Dystrybucja |
innogy (RWE Polska) | innogy (RWE Stoen Operator) |
Tauron Polska Energia | Tauron Dystrybucja |
W procesie sprzedaży prądu uczestniczą trzy strony:
- odbiorca energii elektrycznej, czyli Ty,
- sprzedawca prądu, przedsiębiorstwo, które zajmuje się sprzedażą energii elektrycznej,
- Operator Systemu Dystrybucyjnego (OSD), czyli właściciel całej infrastruktury przemysłowej i liczników, z których korzystasz.
OSD – dystrybutorzy prądu
Jak już pokrótce wspomniałam, OSD to w skrócie Operator Systemu Dystrybucyjnego, czyli krótko mówiąc dystrybutor prądu. Jest on wybierany przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i przydzielany do danego obszaru Polski. Zmieniając dostawcę prądu, nie możesz zmienić dystrybutora energii, możesz zaś zmienić jego sprzedawcę. Dystrybutor działa na konkretnym terenie, przez co nie ma możliwości byś w tym samym miejscu zamieszkania mógł korzystać z usług kilku z nich.
Główni dystrybutorzy energii elektrycznej w Polsce to:
- ENEA Operator,
- ENERGA Operator,
- innogy Polska SA (dawniej: RWE Polska SA),
- PGE Dystrybucja,
- Tauron Dystrybucja.
Mapa największych polskich operatorów prądu wraz z obszarami ich działania.
Źródło: cire.pl
Co się składa na cenę prądu?
Jako, że prąd w Polsce jest drogi, warto zwrócić uwagę na wszelkie opłaty składające się na finalną cenę prądu. 1 kWh to suma opłat za:
- dystrybucję prądu, czyli cenę podawaną przez operatorów,
- koszt prądu, czyli cenę podawaną przez sprzedawców energii.
Lista czynników składających się na koszt energii elektrycznej jest dość długa. Wszelkie elementy i opłaty wpływające na finalną wysokość ceny prądu znajdziesz poniżej. Dla przykładu wezmę średnią cenę prądu w Polsce, która wynosi 0,617 zł/kWh (maj 2020 r.). Składowe tej ceny, to:
- Cena zakupu energii elektrycznej
- Koszty własne spółki dystrybucyjnej
- Koszty przesyłu prądu
- Akcyza
- Podatek
- Podatki i opłaty lokalne
- Marża dystrybutora
Jak czytać rachunek za prąd?
Rachunek za prąd jest podzielony na dwie części. Znajdziesz w nim wyliczenie opłat za sprzedaż energii elektrycznej oraz zestawienie opłat za jej dystrybucję.
W części od sprzedawcy prądu widnieją dwie rubryki:
- energia czynna – cena za zużycie prądu w danym okresie rozliczeniowym (iloczyn zużytych kWh i ceny kWh)
- opłata handlowa – opłata stała z góry ustalona przez sprzedawcę prądu, zawiera wszelkie opłaty dodatkowe, np. koszty administracyjne.
W części od dystrybutora prądu znajduje się zaś sześć kategorii opłat:
- opłata przesyłowa stała – koszty utrzymania urządzeń energetycznych i eksploatacji sieci przesyłowo-dystrybucyjnych,
- opłata sieciowa – ilość zużytej energii z uwzględnieniem drogi prądu, jaką pokonuje on od dystrybutora do Twojego domu oraz strat w dostawie,
- opłata przejściowa – wynagrodzenie dla elektrowni, jej wysokość jest obliczana na podstawie rocznego zużycia energii,
- opłata jakościowa – ilość zużytej energii z uwzględnieniem standardów w jakości dostawy, pokrywa koszty utrzymania równowagi w systemie elektroenergetycznym,
- opłata abonamentowa – koszty związane z kontrolą i odczytem układu pomiarowego oraz obsługą klienta,
- opłata OZE – uzależniona od ilości zużytej energii z uwzględnieniem dostępu do źródeł odnawialnych.
Źródło: energa-operator.pl
- Numer Klienta
- Numer i adres PPE (Punktu Poboru Energii) jest to miejsce – adres lub punkt w sieci – w którym dokonuje się pomiaru zużytego prądu.
- Moc umowna – wysokość mocy, jaką zamówiłeś podczas podpisania umowy z dystrybutorem,
- Grupa taryfowa
- Rodzaj pomiaru (energia czynna całodobowa lub strefowa: dzienna/ nocna/ szczytowa/ pozaszczytowa)
- Numer licznika.
- Zużycie – ilość energii pobranej w danym okresie rozliczeniowym.
- Opłaty za dystrybucję energii elektrycznej.
Ile kosztuje kWh w Polsce?
Średnia cena prądu w Polsce wynosi obecnie 0,617 zł/kWh. Jak już wspomniałam, najchętniej wybieraną taryfą dla gospodarstw domowych jest G11. Gwarantuje ona stałą cenę przez całą dobę, bez względu na dzień tygodnia. Cena jednej kilowatogodziny składa się z opłaty za dystrybucję narzuconej przez operatorów oraz ceny prądu proponowanej przez sprzedawcę prądu, którego możesz samodzielnie wybrać.
Poniżej znajdziesz ceny brutto za 1 kWh oferowane przez największych dystrybutorów oraz sprzedawców prądu w Polsce. Sprawdź, ile kosztuje prąd w Polsce!
OSD – Operator Systemu Dystrybucyjnego | |||||
Sprzedawca | ENEA | ENERGA | innogy (dawne RWE) | PGE | TAURON |
ENEA SA | 0,59 | 0,67 | 0,55 | 0,64 | 0,57-0,60 |
ENERGA Obrót | 0,58 | 0,67 | 0,54 | 0,64 | 0,57-0,60 |
innogy (RWE) | 0,62 | 0,70 | 0,58 | 0,67 | 0,60-0,63 |
PGE Obrót | 0,58 | 0,67 | 0,55 | 0,64 | 0,57-0,60 |
TAURON PE | 0,59 | 0,67 | 0,55 | 0,64 | 0,59-0,62 |
zł/kWh |
Stan na 11 grudnia 2020 roku.
Najwięcej za prąd płacą więc mieszkańcy północnej oraz częściowo centralnej części Polski – tam prąd dystrybuuje ENERGA. Najmniej zaś Ci, których operatorem jest ENEA (zachodni obszar kraju) oraz innogy (Warszawa i okolice).
Jak kształtowały się średnie ceny prądu w Polsce na przestrzeni ostatnich lat? Otóż od 2010 roku cena energii elektrycznej jest na bardzo podobnym poziomie – od 0,55 do 0,58 zł/kWh. Porównując to jednak do roku 2001, kiedy to średnia cena prądu wynosiła 0,36 zł/kWh nie wygląda to już tak kolorowo… Jeśli zaś porównać naszą obecną średnią stawkę do innych krajów europejskich, to plasujemy się mniej więcej w połowie zestawienia. Najtaniej jest na Ukrainie, zaś najdrożej w Danii, Niemczech i Belgii.
A Ty, którego sprzedawcę prądu wybrałeś? Jesteś zadowolony z jego usług? Daj znać w komentarzu!