Na hasło „biuro informacji gospodarczej” w głowach wielu osób pojawia się dużo negatywnych skojarzeń. Czy słusznie? A może po prostu na złodzieju czapka gore? O tych, którzy regulują swoje zobowiązania terminowo, w rejestrach biur informacji gospodarczej nie znajdziemy żadnej informacji. Gorzej z tymi, którzy mają problemy ze spłatą swoich zobowiązań – czy pojawią się stosowne wpisy? Co to dokładnie oznacza i gdzie szukać tych informacji? Wyjaśniam!
Czym jest Biuro Informacji Gospodarczej (BIG)?
Biuro informacji gospodarczej, w skrócie BIG, to instytucja, której zadaniem jest gromadzenie, przechowywanie i udzielanie informacji na temat nierzetelnych podmiotów i ich zadłużeń. W jaki sposób to robi? W postaci rejestru, w którym pojawiają się informacje o wiarygodności płatniczej kontrahentów lub klientów określonych grup biznesowych.
Zgodnie z ustawowymi ustaleniami, BIG musi spełniać dwa podstawowe kryteria:
- musi być prowadzony w formie spółki akcyjnej,
- musi mieć kapitał zakładowy nie mniejszy niż 4 000 000 zł.
Jaki jest cel działania BIG-u?
BIG pełnią kilka funkcji. Poza tą oczywistą, o której już wspomniałam wyżej, tzn. gromadzeniem, przechowywaniem i udzielaniem informacji na temat nierzetelnych podmiotów i ich zadłużeń, ma jeszcze do wykonania kilka innych zadań.
- Umożliwia dostęp do BIK oraz do zasobów informacyjnych Związku Banków Polskich.
- Pośredniczy pomiędzy bankami a innymi sektorami polskiej gospodarki. Jak? Umożliwiają wymianę informacji między nimi.
- Dają bankom i firmom narzędzia do sprawdzania wiarygodności płatniczej konsumentów i kontrahentów.
- Pomaga bankom i firmom odzyskać zaległe należności.
Ile BIG-ów mamy w Polsce?
W naszym kraju nie ma jednego, centralnego BIG-u. Obecnie działa pięć konkurencyjnych biur informacji gospodarczej – wszystkie są instytucjami komercyjnymi, ale pod nadzorem Ministerstwa Rozwoju. Ich działania reguluje Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.
1) Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor SA (BIG InfoMonitor),
- ul. Z. Modzelewskiego 77
- 02-679 Warszawa
2) Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej SA (KBIG),
- ul. Lublańska 38
- 31-476 Kraków
3) Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej SA (KRD BIG),
- ul. Danuty Siedzikówny 12
- 51-214 Wrocław
4) Rejestr Dłużników ERIF Biuro Informacji Gospodarczej SA (Rejestr Dłużników ERIF BIG),
- ul. Pl. Bankowy 2
- 00-095 Warszawa
5) Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych Biuro Informacji Gospodarczej SA (KIDT)
- ul. Poleska 44
- 25-325 Kielce
Każde z biur działa samodzielnie i każde z nich prowadzi własną listę dłużników. Biura te są w stosunku do siebie konkurencyjne, zatem nie ma pomiędzy nimi przepływu informacji. Sprawdź, czym się zajmują poszczególne Biura Informacji Gospodarczej.
Kto może zostać wpisany do rejestru BIG?
W rejestrze może się pojawić zarówno konsument, jak i firma. Warunek jest jeden: nieopłacona na czas faktura lub rata pożyczki. Informację o nierzetelności płatniczej zgłasza wierzyciel. Zgodnie z ustawą informacje do BIG-u może przekazać każdy, kto miał do czynienia z nieuczciwym klientem lub kontrahentem, nie tylko bank, SKOK, pożyczkodawca czy spółdzielnia.
Jeśli jesteś konsumentem, to możesz zostać wpisany do rejestru jeśli:
- zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy o kredyt konsumencki oraz umów o świadczenie usług pocztowych i telekomunikacyjnych, przewóz osób i bagażu w komunikacji masowej, dostarczanie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego, dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, wywóz nieczystości, dostarczanie energii cieplnej,
- łączne zadłużenie wobec danego wierzyciela wynosi min. 200 zł;
- zwlekasz z zapłatą min. 60 dni,
- miesiąc temu otrzymałeś zawiadomienie o zamiarze przekazania do BIG-u informacji o zaleganiu z płatnościami.
Jeśli jesteś przedsiębiorcą, to możesz zostać wpisany do rejestru jeśli :
- zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej,
- łączne zadłużenie wobec danego wierzyciela wynosi min. 500 zł;
- zwlekasz z zapłatą min. 60 dni,
- miesiąc temu otrzymałeś zawiadomienie o zamiarze przekazania do BIG-u informacji o zaleganiu z płatnościami.
Czym skutkuje wpis do rejestru? Jeśli znajdziesz się w rejestrze, to żaden bank nie udzieli Ci kredytu, bo będziesz niewiarygodny finansowo.
Jak wpisać dłużnika do BIG-u?
Współpracujesz z osobą, która spełnia powyższe kryteria, i chcesz, by informacje o niej znalazły się w rejestrze? To dobry krok – bo może uchronić innych przed nieuczciwym klientem lub kontrahentem. Zanim jednak przekażesz dane dłużnika do BIG-u, musisz spełnić kilka warunków:
- przedłożyć dokument potwierdzający istnienie długu, np. fakturę lub umowę,
- wysłać dłużnikowi wezwanie do zapłaty co najmniej 30 dni przed zgłoszeniem do BIG-u z informacją o możliwości wpisania do BIG-u.
Kto i co może sprawdzić w bazie BIG?
Zakres informacji, które możesz sprawdzić w rejestrze, zależy od tego, czy jesteś osobą fizyczną, czy prowadzisz firmę.
Jeśli prowadzisz firmę, to możesz sprawdzić informacje o:
- każdym przedsiębiorcy (łącznie z informacją o sobie samym),
- konsumentach (ale za ich pisemną zgodą, która ważna jest 30 dni).
Jeśli jesteś osobą fizyczną, to możesz sprawdzić informacje o:
- dowolnym przedsiębiorcy (bez żadnych ograniczeń),
- sobie (bezpłatnie co sześć miesięcy).
Nie będziesz mógł jednak otrzymać informacji o innych konsumentach.
Raz na pół roku możesz bezpłatnie sprawdzić informacje o dłużnikach-konsumentach. W pozostałych przypadkach trzeba uiścić opłatę zgodnie z obowiązującym w biurze cennikiem. Opłata ta nie może być jednak wyższa niż 0,5% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
Czy da się usunąć informacje o zaległościach z BIG-u?
I tak, i nie – nie można tak po prostu usunąć informacji o swojej nierzetelności. Nie oznacza to jednak, że z powodu jednego przewinienia do końca życia nie będziesz mógł ubiegać się o kredyt. Jeśli spłacisz swój dług, a wierzyciel poinformuje BIG o spłacie – ma na to zgodnie z prawem 14 dni – to wpis zostanie usunięty.
Jaka jest różnica między BIG-iem a BIK-iem?
Choć nie trudno pomylić BIG i BIK w mowie, z uwagi na ubezdźwięcznienie spółgłoski w wygłosie, to już na pewno nie w piśmie. BIG, czyli Biuro informacji gospodarczej, i BIK, czyli Biuro informacji kredytowej, to dwie różne instytucje. Jakie są zatem różnice?
- Po pierwsze, BIG działa na mocy ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych, a BIK na mocy Prawa bankowego.
- Po drugie, w BIG znajdziesz tylko informacje o dłużnikach, a w BIK informacje o każdym, kto miał lub ma w banku jakiekolwiek kredyty lub pożyczki pozabankowe, linię debetową w koncie osobistym, kartę kredytową czy jakiekolwiek inne zobowiązanie finansowe.
Co to znaczy dla Ciebie, konsumenta? O ile wpis w BIG-u uniemożliwi Ci otrzymanie kredytu, o tyle pozytywna historia kredytowa w BIK-u może ułatwić Ci otrzymanie finansowania. A czy Ty sprawdzałeś informacje o sobie w BIG-u, a może zgłaszałeś informacje o nieuczciwym konsumencie lub kontrahencie? Jeśli tak, to daj znać o tym w komentarzu.